وبلاگ شخصی دکتر نقی سنائی - علمی فرهنگی

چِلّه‌نشینی یا اربعینیه، خلوت چهل‌روزه برای ریاضت و عبادت است که بیشتر میان مرتاضان و درویشان رواج داشته است. این کار با هدف به‌دست آوردن توانایی‌های لازم برای سیر و سلوک انجام می‌شود. کسانی که به چله‌نشینی باور دارند، غالباً به روایتی از پیامبر (ص) استناد می‌کنند که «هر کس چهل روز، خود را برای خدا خالص کند، خدا چشمه‌های حکمت را از قلب وی بر زبانش جاری می‌کند». البته برخی چله‌نشینی‌ را بدعت می‌دانند.اجازه و نظارت استاد، طهارت بدن، دائم الوضو بودن، سکوت، روزه یا کم‌خوری، خلوص نیت، مداومت بر ذکر، حضور قلب و آمادگی جسمی و روحی، از جمله آداب چله‌نشینی است.چله‌نشینی، خلوت‌گزینی چهل‌روزه‌ای است که برای انجام ریاضت و عبادت صورت می‌گیرد. این سنت میان مرتاضان و درویشان رواج داشته است(دهخدا، فرهنگ دهخدا، ذیل واژه چله‌نشستن.) و به آن اربعین یا اربعینیه هم می‌گویند.فلسفه و مستندات چله‌نشینیفلسفه چله‌نشینی را رسیدن به توانایی‌های لازم برای سیر و سلوک دانسته‌اند.[بحر العلوم، رساله سیر و سلوک، ۱۴۲۲ق، ص۳۹-۴۰.] برخی معتقدند که آیات و روایات هم چله‌نشینی را تأیید می‌کند. در این زمینه بیشتر بر حدیث معروفی از پیامبر اکرم(ص) تکیه می‌شود که در آن آمده است: هر کس چهل روز، خود را برای خداوند خالص، کند خدا چشمه‌های حکمت را از قلب وی بر زبانش جاری خواهد کرد.[بحر العلوم، رساله سیر و سلوک، ۱۴۲۲ق، ص۲۸، ۲۹.]برخی نیز عدد ۴۰ را عدد مقدس و دارای اسراری دانسته‌اند و به همین جهت سالکان برای تهذیب نفس و کنترل تمایلات نفسانی مدت زمان ۴۰ روز را برای ریاضت انتخاب می‌کنند. قرآن کریم نیز سن ۴۰ را سنّ اَشُدّ دانسته که به معنای رسیدن به مقطع رشد کامل است. خداوند در آیه ۱۵ سوره احقاف فرموده:حَتَّىٰ إِذَا بَلَغَ أَشُدَّ, ...ادامه مطلب